Dekady po wyroku Bosmana wojna transferowa w piłce nożnej nie ustaje
Trzydziesci lat po europejskim orzeczeniu w sprawie Jeana Marca Bosmana ktore zmienilo ekonomiczny krajobraz pilki noznej sport ten nadal zmaga sie z prawnymi konsekwencjami.
Najnowszy rozdzial wynika z wyroku Europejskiego Trybunalu Sprawiedliwosci z 2024 roku na korzysc bylego francuskiego pomocnika Lassany Diarry co otworzylo droge do potencjalnego zbiorowego pozwu ze strony zwiazkow zawodowych graczy mogacego kosztowac wladze pilkarskie miliardy euro powiedzial AFP prawnik reprezentujacy ich.
Bosman odmienil europejskie boiska. W grudniu 1995 roku Trybunal orzekl na korzysc belgijskiego pomocnika ktory pozwol RFC Liege belgijska federacje pilkarska i europejski organ kierujacy UEFA po tym jak klub zablokowal jego transfer do francuskiego Dunkerque w 1990 roku.
Liege twierdzilo ze mimo wygasniecia kontraktu Bosmana chca oni otrzymac oplate transferowa.
Orzeczenie wprowadzilo wolna agenture w pilce noznej i cos wiecej. Trybunal uznal tez ze ligi w Unii Europejskiej nie moga nakladac ograniczen na zawodnikow z innych krajow UE.
Zawodnicy i ich agenci szybko przystosowali sie do nowych zasad. Holenderscy reprezentanci Edgar Davids i Michael Reiziger stali sie pierwszymi wielkimi nazwiskami wolnych agentow gdy opuscil Ajax na rzecz Interu Mediolan nastepnego lata to wczesny sygnal ze wyrok przyspieszy koncentracje talentow w najwiekszych europejskich klubach.
Orzeczenie przypadlo w czasach gdy przychody w glownych europejskich ligach rosly w szybkim tempie zwlaszcza w angielskiej Premier League a mozliwe ze nieprzypadkowo wlasnie przed tym jak miliarderzy zaczeli kupowac kluby zaczynajac od Romana Abramowicza w Chelsea w 2003 roku.
Decyzja Bosmana wywolala serie nastepczych spraw gdy pilka nozna zmaga sie z regulacja kontraktow zawodnikow.
Najswiezsza akcja wniesiona w holenderskich sadach przez grupe zwana Justice for Players przeciwko FIFA 28 unijnym narodowym federacjom i czterem brytyjskim zwiazkom domowym podazajac za wyrokiem na korzysc Diarry bylego zawodnika Chelsea Arsenalu Realu Madryt i Paris Saint Germain.
Gdy w 2014 roku jego klub Lokomotiv Moskwa probowal obciac mu pensje Diarra uzgodnil umowe z belgijskim Charleroi.
Lokomotiv zażadal oplaty a trybunal transferowy FIFA poparl ich nakazujac Diarrrze zaplacenie Lokomotivowi 10 milionow euro i zawieszajac go na 15 miesiecy.
Gdy Trybunal orzekl na korzysc Diarry uznal rowniez ze zawodowi pilkarze nozni ktorym aktywna kariera trwala ponad 20 lat od 2002 do 2024 a moze i dluzej do dzis ponieśli straty powiedzial Dolf Segaar holenderski prawnik w zarzadzie Justice for Players.
Obliczylesmy ze kazdy z graczy w sredniej stracil osiem procent swoich zarobkow rzekl Segaar.
Dla szacowanych 100000 profesjonalnych zawodnikow w tym okresie to z pewnoscia kilka miliardow euro dodal.
Problem polega na tym ze dla graczy bez klauzuli wykupu ktora jest nielegalna w wielu europejskich krajach nie wiesz jesli rezygnujesz ile dokladnie bedziesz musial zaplacic bylemu klubowi.
Segaar stara sie zwerbowac narodowe zwiazki zawodowe graczy by dac swojej akcji wieksza wiarygodnosc.
Ma nadzieje isc do sadu w pierwszym kwartale 2026 roku.
Sam proces moze trwac kilka lat dodal.
Byly zawodnik David Terrier kieruje francuskim zwiazkiem pilkarzy ktory dolaczyl do akcji oraz miedzynarodowa organizacje FIFPRO Europe ktora tego nie uczynila.
To trudne dla wielu zwiazkow poniewaz to bezposrednio przeciwko ich federacjom a niektore zwiazki maja bezposredni kontakt i porozumienie z federacjami powiedzial Terrier AFP.
Bogate kluby pozostaja bogate
Rzekl ze ma nadzieje na negocjacje tak jak probowal w sprawie Diarry.
Lassana Diarra nie chcial byc Jeanem Marcem Bosmanem powiedzial Terrier. Mowił gram w reprezentacji gram w topowych klubach i nie chce by ludzie pamietali mnie z powodu tej sprawy. Chce by pamietali mnie za to co wygralem lub przegralem na boisku.
A FIFA nigdy nie odpowiedzialo.
Terrier byl zazenowany postawa FIFA i porownal ich wyniki do tych klubow pilkarskich.
Jesli jestem prawnikiem FIFA wiem ze nie mam szans na zakwalifikowanie sie jako prawnik Ligi Mistrzow lub Klubowych Mistrzostw Swiata bo przegralem wszystkie sprawy rzekl.
Zarowno FIFA ktora zareagowala na wyrok Diarry wejsciowymi zasadami jak i europejski organ UEFA odmowily komentarza w tej sprawie ale obie wydaly oswiadczenia mowiac ze zrewiduja system transferowy.
Segaar Terrier i organy pilkarskie wydaja sie zgadzac w niektorych kwestiach.
Kluby powinny miec prawo do podpisywania z mlodymi graczami pierwszego profesjonalnego kontraktu. Zawodnicy nie powinni mocyc sie wycofac w pierwszym lub drugim roku umowy.
I kluby powinny otrzymywac odszkodowanie albo przez uzgodniona przezroczysta formule albo przez klauzule wykupu.
System ktory wyewoluuje zmieni ekonomie w pewnym sensie ale prawdopodobnie nie bedzie tak wstrzasajacy jak wyrok Bosmana w owym czasie rzekl Segaar.
Ale dodal bogatsze kluby pozostana bogate. Ten system tego nie zmieni.